Được UBND tỉnh Quảng Trị chọn làm điểm thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới, sau 5 năm phấn đấu, năm 2015 xã Vĩnh Lâm, huyện Vĩnh Linh đã được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới. Từ đó đến nay xã giữ vững, nâng cao các tiêu chí hướng đến nông thôn mới kiểu mẫu và tiếp tục đạt được nhiều kết quả tích cực. Hiện nay, Vĩnh Lâm đang dồn lực để về đích nông thôn mới kiểu mẫu vào năm 2022.
Từ những tiền đề quan trọng trong xây dựng nông thôn mới cùng sự chỉ đạo sát sao, hỗ trợ về mọi mặt của các cấp, ban, ngành, đoàn thể, Đảng ủy, chính quyền xã Vĩnh Lâm đã quán triệt tinh thần chủ động, định hướng nhiều giải pháp phù hợp với thực tiễn trong quá trình xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu. Tăng cường tuyên truyền sâu rộng đến mọi tầng lớp nhân dân về ý nghĩa, mục đích của việc nâng cao chất lượng nông thôn mới. Từ đó nêu cao hơn nữa vai trò, nhận thức của từng thành viên ban chỉ đạo, sự điều hành của cấp ủy, Mặt trận, các đoàn thể, ban phát triển thôn. Xã bám sát những văn bản hướng dẫn, căn cứ tiêu chuẩn theo Quyết định 691 của Thủ tướng Chính phủ, Quyết định 507/2017 của UBND tỉnh về thực hiện các tiêu chí nông thôn mới kiểu mẫu với 49 chỉ tiêu. Trong đó, Vĩnh Lâm chú trọng vào các tiêu chí về giáo dục, tiêu chí đối với các thôn gồm: Không còn hộ nghèo, tỉ lệ tham gia bảo hiểm y tế đạt trên 96%; lao động có việc làm qua đào tạo trên 65%; cứng hóa đường trục xã và liên thôn 80%...
Với phương châm bảo đảm hiệu quả và bền vững các tiêu chí, xã khuyến khích từng đơn vị phát huy tính tự lực, năng động, sáng tạo của thời kỳ trước để có thêm nhiều cách làm hay, mô hình mới. Nhân rộng phong trào chỉnh trang nông thôn, đường hoa yêu thương, đường tự quản, cải tạo vườn tạp... Xã chỉ đạo 2 thôn Tiên Mỹ 1 và Tiên Mỹ 2 tổ chức ký cam kết và phát động thôn kiểu mẫu để các đơn vị khác học tập, làm theo. Nhờ vậy sớm đạt các chỉ tiêu về bê tông hóa kênh mương, giao thông nội đồng, cụm internet các thôn… Đặc biệt, địa phương huy động, sử dụng đúng mục đích nguồn vốn đầu tư cơ sở hạ tầng phục vụ nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu và giảm nghèo bền vững từ kiến thiết hạ tầng trường học, cổng chào, nâng cấp nhà văn hóa thôn đến hoàn thiện hệ thống điện thắp sáng đường quê toàn xã; cải thiện điều kiện nhà ở cho các đối tượng chính sách xã hội… Tổng nguồn vốn thực hiện chương trình hơn 10 năm qua khoảng 280 tỉ đồng, trong đó Nhân dân đóng góp gần 130 tỉ đồng.
Triển khai chương trình hành động của Ban Chấp hành Đảng bộ xã thực hiện Nghị quyết số 04 ngày 20/4/2017 của Tỉnh ủy về đẩy mạnh cơ cấu lại nông nghiệp, Vĩnh Lâm đã khai thác hợp lý tiềm năng, thế mạnh của địa phương, đẩy nhanh chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng tiểu thủ công nghiệp, thương mại, dịch vụ. Các ngành nghề trên địa bàn xã phát triển mạnh, đa dạng như sản xuất nông cụ, phương tiện vận tải, khai thác vật liệu xây dựng, thủy lợi... với trên 340 hộ kinh doanh. Thương mại, dịch vụ chiếm 60% tổng thu nhập xã hội, góp phần giải quyết việc làm cho gần 500 lao động tại chỗ. Về nông nghiệp, Vĩnh Lâm mở rộng và tiếp nhận các chương trình, dự án thúc đẩy nông nghiệp tăng trưởng. Là một trong những vùng trọng điểm về sản xuất lúa của huyện, Vĩnh Lâm đã biến bất lợi từ độc canh cây lúa thành thế mạnh trong sản xuất chuyên canh lúa gạo tập trung với 700 ha đất trồng lúa, hằng năm thu được 7.000 tấn thóc. Xã xây dựng 2 hợp tác xã kiểu mới gồm Duy Viên và Tiên Mỹ làm cơ sở cho các hợp tác xã tiếp theo chuyển đổi. Phát triển mạnh mô hình cánh đồng mẫu lớn, sản xuất lúa hữu cơ hướng đến tạo dựng thương hiệu lúa hữu cơ chất lượng cao có liên kết sản xuất theo chuỗi giá trị.
Phong trào toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa lan tỏa sâu rộng, thu hút sự quan tâm, hưởng ứng sôi nổi trong mọi tầng lớp nhân dân. Nhân dân giúp nhau xóa đói giảm nghèo, cùng góp sức hình thành nếp sống văn minh, đẩy lùi tệ nạn xã hội. 100% thôn và trường học được công nhận làng, đơn vị văn hóa. Phong trào thi đua cải cách hành chính, sáng kiến kinh nghiệm trong công tác chuyên môn gắn với chung sức nâng cao chất lượng xây dựng nông thôn mới tạo động lực để toàn thể cán bộ, Nhân dân có tinh thần trách nhiệm vì cuộc sống cộng đồng, thi đua thực hiện thắng lợi nhiệm vụ phát triển kinh tế- xã hội ở địa phương. Tạo khí thế thi đua sôi nổi trong mọi lĩnh vực kinh tế - xã hội, từ đây diện mạo nông thôn mới Vĩnh Lâm ngày càng đổi thay rõ nét, kinh tế phát triển khá toàn diện. Nông thôn quy hoạch, kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội đồng bộ; quốc phòng - an ninh được giữ vững với các mô hình được đánh giá cao như “Dân vận khéo”, “Tiếng kẻng an ninh trật tự”…
Riêng năm 2020, tình hình dịch bệnh, thiên tai diễn biến hết sức phức tạp, Vĩnh Lâm là một trong những địa phương ở huyện Vĩnh Linh bị ảnh hưởng nặng nhất trong các đợt lũ lụt với ước tính thiệt hại trên 92 tỉ đồng. Sau thiên tai, cấp ủy đảng, chính quyền, Nhân dân xã Vĩnh Lâm đã đồng lòng, nhanh chóng khắc phục, vượt qua khó khăn, khôi phục sản xuất, hoàn thành các chỉ tiêu, đảm bảo lộ trình xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu đã đề ra. Tổng thu nhập xã hội năm 2020 của xã ước đạt 260,4 tỉ đồng. Thu nhập bình quân khoảng 42 triệu đồng/người/năm. Tỉ lệ hộ nghèo cuối năm 2020 giảm về mức 1,33%. Tỉ lệ toàn dân tham gia bảo hiểm y tế đạt trên 93%. Xã giữ vững đạt chuẩn quốc gia về y tế; chuẩn phù hợp với trẻ em; phổ cập các cấp học theo độ tuổi; có 2 trường đạt chuẩn quốc gia mức độ 1. 91% gia đình đạt danh hiệu gia đình văn hóa; 7/7 thôn đạt danh hiệu khu dân cư văn hóa và đạt chuẩn an ninh trật tự. Trên 99,1% dân cư được sử dụng nước hợp vệ sinh; rác thải thu gom đạt hơn 98%. Đến nay, xã Vĩnh Lâm đã hoàn thành 46/49 chỉ tiêu về xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu.
Năm 2021 là năm đầu Vĩnh Lâm thực hiện kế hoạch 5 năm giai đoạn 2021- 2025; Nghị quyết Đại hội Đảng bộ xã lần thứ XXV, đặc biệt năm 2021, Đảng bộ, chính quyền, Nhân dân trong xã phấn đấu hoàn thành 3 chỉ tiêu còn lại về xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu, gồm giao thông nông thôn, giáo dục, nhà sinh hoạt cộng đồng thôn. Theo đó, xã tiếp tục phát huy tinh thần đoàn kết; huy động, lồng ghép, bố trí nguồn lực cho xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu trên tinh thần Nhà nước và Nhân dân cùng làm. Hoàn thiện một số công trình trọng điểm trên địa bàn đã được khởi công hoặc chuẩn bị khởi công. Cùng với cả hệ thống chính trị, xã Vĩnh Lâm nỗ lực về đích nông thôn mới kiểu mẫu vào năm 2022.
Lê Đức Dũng
Chủ tịch UBND xã Vĩnh Lâm